Giày chạy bộ là người bạn đồng hành không thể thiếu với bất kỳ ai yêu thích thể thao và vận động. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết thay giày chạy sau bao lâu là hợp lý để đảm bảo hiệu suất và an toàn cho đôi chân. Việc sử dụng giày quá lâu có thể gây chấn thương, ảnh hưởng đến khớp và hiệu quả tập luyện.
Vậy đâu là dấu hiệu cho thấy đã đến lúc bạn cần đổi đôi giày hiện tại? Bao nhiêu km hoặc bao lâu thì nên thay một đôi giày chạy mới? Trong bài viết này, Coolmate sẽ giúp bạn giải đáp tất cả những câu hỏi đó một cách dễ hiểu và chính xác. Cùng tìm hiểu nhé!
Vì sao cần thay giày chạy đúng thời điểm?
Sử dụng giày chạy đã quá cũ có thể làm giảm hiệu quả luyện tập và tiềm ẩn nhiều nguy cơ chấn thương. Giày mất đi độ đàn hồi, khả năng nâng đỡ và hấp thụ lực, khiến cơ thể phải hoạt động nhiều hơn để duy trì hiệu suất.
Midsole ảnh hưởng thế nào đến hiệu suất?
Midsole là lớp đệm nằm giữa đế ngoài và phần thân trên của giày. Đây là bộ phận chịu trách nhiệm hấp thụ lực tác động mỗi khi chân tiếp đất, đồng thời hỗ trợ hoàn trả một phần năng lượng cho bước chạy tiếp theo. Nhờ đó, midsole giúp giảm áp lực lên các khớp như đầu gối, cổ chân và cột sống.
Lớp đệm này thường được cấu tạo từ các vật liệu mút xốp đặc biệt, có khả năng nén và giãn để duy trì độ đàn hồi. Tuy nhiên, sau một thời gian sử dụng hoặc khi vượt qua một ngưỡng kilomet nhất định, cấu trúc của midsole bắt đầu suy giảm. Đệm bị xẹp xuống, mất khả năng đàn hồi và không còn hỗ trợ hấp thụ lực hiệu quả như ban đầu.
Theo dõi tình trạng của midsole là yếu tố quan trọng giúp xác định thời điểm cần thay giày, nhằm đảm bảo an toàn và duy trì hiệu quả tập luyện.
Tầm quan trọng của lớp đệm giày
Rủi ro khi tiếp tục dùng giày cũ
Khi giày không còn độ đàn hồi và hỗ trợ, mỗi bước chạy trở nên nặng nề hơn, buộc cơ thể tiêu hao nhiều sức lực hơn để giữ nhịp độ. Kết quả là hiệu suất giảm, dù cường độ luyện tập không thay đổi.
Quan trọng hơn, hệ cơ – xương – khớp sẽ chịu áp lực lớn hơn do lớp đệm không còn hoạt động hiệu quả. Điều này có thể dẫn đến các chấn thương phổ biến như:
- Viêm cân gan chân
- Đau ống đồng
- Đau khớp gối do quá tải
- Viêm gân Achilles
Dùng giày quá cũ có thể tốn kém hơn
Việc cố sử dụng giày cũ để tiết kiệm chi phí thực tế có thể dẫn đến chi phí điều trị cao và thời gian hồi phục kéo dài. Với người tập luyện thường xuyên, thay giày đúng thời điểm không chỉ là cách bảo vệ sức khỏe mà còn là khoản đầu tư hợp lý để duy trì hiệu suất ổn định.
Việc tiếp tục sử dụng một đôi giày thể thao đã quá cũ ảnh hưởng đến hiệu suất
Khi nào thì nên thay giày chạy bộ mới?
Theo khuyến nghị từ các chuyên gia và hầu hết các hãng giày lớn như Nike, Adidas, Asics, Brooks hay Hoka, bạn nên thay giày chạy sau khoảng 500–800 km sử dụng (tương đương 300–500 dặm). Đây là khoảng cách mà phần lớn lớp đệm giày bắt đầu suy giảm hiệu quả hấp thụ lực và hoàn trả năng lượng.
Tuy nhiên, con số này chỉ mang tính tham khảo. Tuổi thọ thực tế của giày phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau.
- Địa hình chạy: Người chạy bằng gót, lòng bàn chân hay mũi chân sẽ gây mòn giày ở các vị trí khác nhau. Quan sát đế giày có thể giúp bạn nhận biết điểm chịu lực chính và lựa chọn giày phù hợp hơn trong lần mua sau.
- Cân nặng và thể hình: Người có vóc dáng to, nặng hơn mức trung bình sẽ tạo áp lực lớn hơn lên giày. Do đó, đệm giày có xu hướng bị xẹp và mòn nhanh hơn so với người nhẹ cân.
- Tần suất và cường độ chạy: Tập luyện thường xuyên hoặc với cường độ cao (chạy nhanh, chạy dài, chạy dốc...) sẽ làm giày hao mòn nhanh hơn bình thường.
- Tần suất và cường độ chạy: Chạy thường xuyên hơn, với cường độ cao hơn (chạy nhanh, chạy dài) dĩ nhiên sẽ làm giày nhanh "hao mòn" hơn.
- Cách bảo quản giày: Vệ sinh và bảo quản đúng cách giúp giày sạch sẽ, khô thoáng và giữ dáng tốt. Tuy nhiên, điều này chỉ giúp duy trì vẻ ngoài chứ không kéo dài tuổi thọ lớp đệm bên trong một cách đáng kể.
- Chất lượng giày: Giày từ các thương hiệu uy tín, sử dụng vật liệu cao cấp và công nghệ hiện đại thường có độ bền cao hơn. Tuy vậy, chúng vẫn có giới hạn sử dụng và cần được thay thế đúng thời điểm.
Khi nào thì nên thay giày chạy bộ mới?
Dấu Hiệu Nhận Biết Khi Nào Bạn Cần Thay Giày Chạy Bộ
1. Đế ngoài (outsole) mòn hoặc bong tróc
Đế ngoài là bộ phận tiếp xúc trực tiếp với mặt đường. Khi các rãnh ma sát bị mòn nhẵn, mất độ sắc nét hoặc xuất hiện hiện tượng nứt, bong tróc cao su, khả năng bám đường sẽ giảm đáng kể. Điều này ảnh hưởng đến độ ổn định và an toàn khi chạy, đặc biệt trên mặt đường trơn hoặc địa hình phức tạp.
2. Đệm giữa (midsole) bị xẹp, cứng hoặc mất độ đàn hồi
Midsole là lớp đệm chính, có vai trò hấp thụ lực và tạo cảm giác êm ái. Nếu bạn thấy đệm có vết nhăn sâu theo chiều ngang, cảm giác bị xẹp, lún hoặc cứng hơn bình thường khi ấn vào, thì đây là dấu hiệu rõ ràng cho thấy hiệu năng của lớp đệm đã suy giảm. Khi chạy, bạn sẽ cảm thấy giày không còn độ nảy, dễ đau mỏi bàn chân và tăng nguy cơ chấn thương.
Giày bị rách, mất độ đàn là dấu hiệu bạn nên thay giày chạy bộ
3. Thân giày (upper) bị rách, sờn hoặc biến dạng
Phần vải mesh phía trên giày thường là nơi dễ bị sờn rách do lực ma sát từ các ngón chân và cổ chân. Nếu bạn thấy các vị trí này bị rách, thủng hoặc bong keo, khả năng ôm chân và bảo vệ bàn chân sẽ giảm đi đáng kể.
4. Giày bị mất cân bằng, lệch trục
Đặt giày lên mặt phẳng và quan sát từ phía sau. Nếu phần đế không còn nằm đều mà bị lệch, vẹo sang một bên, đó là dấu hiệu cấu trúc giày đã bị biến dạng. Giày lệch trục dễ khiến bạn mất thăng bằng khi chạy, lâu dài có thể gây lệch dáng chạy hoặc đau đầu gối.
Làm Sao Để Giữ Giày Chạy Bộ Bền Lâu Hơn?
Giữ giày chạy bộ luôn ở tình trạng tốt không chỉ giúp tiết kiệm chi phí mà còn giảm lượng rác thải ra môi trường. Dưới đây là những cách đơn giản nhưng hiệu quả để kéo dài tuổi thọ đôi giày của bạn.
1. Chỉ sử dụng giày đúng mục đích
Giày chạy được thiết kế riêng cho hoạt động chạy bộ. Nếu bạn dùng giày này để đi làm, đi chơi hoặc các hoạt động hằng ngày, phần đế và lớp đệm sẽ nhanh chóng bị hao mòn. Hãy dành riêng một đôi cho chạy để tối ưu độ bền và hiệu suất.
2. Buộc và tháo dây giày đúng cách
Việc xỏ/rút giày mà không tháo dây sẽ làm phần gót bị kéo giãn, nhanh biến dạng và mất form. Hãy luôn tháo dây khi mang vào hoặc sử dụng các loại dây không cần buộc như Lock Laces. Ngoài ra, chọn kiểu buộc phù hợp còn giúp hạn chế tình trạng giày mòn không đều.
3. Vệ sinh giày thường xuyên
Sau mỗi buổi chạy, hãy kiểm tra và lấy đá sỏi ra khỏi đế giày. Khi giày bị bẩn, dùng khăn mềm hoặc miếng bọt biển cùng nước xà phòng lau nhẹ nhàng, sau đó để khô tự nhiên. Tránh phơi dưới nắng gắt hoặc dùng máy sấy vì nhiệt độ cao có thể làm hỏng chất liệu giày. Để giày khô nhanh hơn, bạn có thể nhét giấy báo bên trong.
Vệ sinh đôi giày thường xuyên giúp bạn bảo quản giày chạy bộ lâu hơn
4. Mang vớ chạy chuyên dụng
Phần bên trong giày dễ bị mòn do ma sát với vớ không phù hợp. Hãy chọn loại vớ có độ dày vừa phải, chất liệu hút ẩm tốt và cổ cao để bảo vệ lớp lót gót giày, hạn chế trầy xước và giảm mùi hôi.
5. Luân phiên sử dụng nhiều đôi
Sở hữu 2 đôi giày để thay đổi xen kẽ không chỉ giúp mỗi đôi có thời gian “nghỉ” và khô hoàn toàn mà còn giúp bạn chọn loại giày phù hợp cho từng địa hình (đường nhựa, trail, máy chạy bộ). Điều này góp phần bảo vệ cấu trúc giày và cải thiện kỹ thuật chạy.
Kết Luận
Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn giải đáp thắc mắc thay giày chạy sau bao lâu và hiểu được tầm quan trọng của việc thay giày đúng thời điểm. Việc sử dụng giày đã mất khả năng đàn hồi hoặc bị mòn đế sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng chạy cũng như sức khỏe lâu dài. Do đó, thay giày đúng thời điểm là quyết định đầu tư hợp lý và cần thiết để nâng cao trải nghiệm luyện tập của bạn.
Đừng quên theo dõi Coolblog để cập nhật thêm nhiều kiến thức bổ ích về thời trang, thể thao và phong cách sống năng động. Chúng tôi luôn đồng hành cùng bạn trên mọi hành trình chinh phục sức khỏe và phong cách sống chất lượng.
Giải Đáp: Giày Vans có chạy bộ được không?
