Chọn Giày Leo Núi: Hướng Dẫn A-Z Tránh Sai Lầm Cho Người Mới

Dù mục tiêu khi leo núi là chinh phục những cung đường hay thử sức với trekking thì bạn cũng cần nhớ rằng: người bạn đồng hành quan trọng nhất chính là đôi giày. Một đôi giày không phù hợp sẽ biến chuyến đi thành ác mộng với những vết phồng rộp, đau nhức và nguy cơ chấn thương. Đừng lo, Coolmate ở đây để giúp bạn chọn được đôi giày chân ái, để mỗi bước chân đều là một trải nghiệm thoải mái và an toàn.

Phân biệt Giày leo núi, Trekking và Chạy trail

1. Giày Leo Núi Chuyên Dụng

Đây là loại giày hầm hố nhất, với cổ cao, thân giày và đế cứng như đá, gần như không thể bẻ cong. Chúng được thiết kế cho các vận động viên hoặc nhà leo núi kỹ thuật, chinh phục địa hình băng tuyết hoặc vách đá dựng đứng, có thể gắn thêm đinh crampon.

Đây là loại giày cực kỳ chuyên dụng và hoàn toàn không phải lựa chọn cho người mới bắt đầu trekking ở các địa hình phổ biến tại Việt Nam.

Giày leo núi chuyên dụng có tạo hình khá hầm hố

2. Giày Trekking/Hiking

Đây chính là lựa chọn vàng cho đa số người mới bắt đầu. Giày trekking/hiking mang lại sự cân bằng hoàn hảo giữa bảo vệ và linh hoạt.

• Đặc điểm: Cổ giày thường là dạng lửng hoặc cao để bảo vệ mắt cá chân. Đế giày cứng cáp để đi trên địa hình gồ ghề nhưng vẫn có độ đàn hồi nhất định. Hầu hết đều có khả năng chống thấm nước tốt, ví dụ như sử dụng màng Gore-Tex.

• Mục đích: Lý tưởng cho việc đi bộ đường dài, trekking nhiều ngày ở các địa hình đa dạng như rừng, đồi núi, lội suối ở Việt Nam, đặc biệt khi phải mang balo nặng.

Giày trekking phù hợp cho người mới bắt đầu

Quần Shorts Thể Thao 5" Moving

-13% 149.000đ 129.000đ

Màu sắc:

Kích thước:

M

L

XL

2XL

3XL

Thêm vào giỏ hàng

3. Giày Chạy Trail

Hãy hình dung giày chạy trail là một phiên bản nâng cấp của giày thể thao thông thường, nhưng chuyên dụng cho địa hình tự nhiên.

• Đặc điểm: Siêu nhẹ, cổ thấp để tối đa hóa sự linh hoạt cho cổ chân. Đế giày có gai bám tốt nhưng mỏng và linh hoạt hơn giày trekking.

• Mục đích: Dành cho việc chạy bộ trên đường mòn, đi bộ nhanh trong ngày, hoặc leo các ngọn núi không quá phức tạp với hành lý gọn nhẹ.

Bảng so sánh nhanh

Các tiêu chí vàng để chọn giày leo núi chuẩn gu

1. Độ bám và loại đế giày

Đế giày ví như bộ lốp xe, quyết định sự an toàn của bạn trên mọi địa hình. Cấu trúc đế thường có 3 phần:

• Đế ngoài: Đây là phần tiếp xúc trực tiếp với mặt đất. Hãy chú ý đến các gai đế. Gai sâu và thưa giúp thoát bùn đất tốt, phù hợp với địa hình rừng ẩm ướt ở Việt Nam. Nhiều thương hiệu đế ngoài uy tín như Vibram hay Contagrip là bảo chứng cho chất lượng cao su và độ bám vượt trội.

• Đế giữa: Đây là lớp mang đến sự êm ái và giảm sốc. Nó thường làm từ vật liệu EVA hoặc PU. Một số giày còn có thêm "rock plate", một tấm lót cứng ẩn bên trong để bảo vệ lòng bàn chân khỏi đá nhọn.

• Lời khuyên: Với địa hình Việt Nam, bạn nên ưu tiên đế giày có gai đa hướng, bám tốt trên cả bề mặt khô và ẩm ướt.

Lưu ý khi chọn đế và phần chất liệu cho giày leo núi

2. Khả năng chống thấm nước và thoáng khí

Giữ cho chân khô ráo là yếu tố cực kỳ quan trọng. Một đôi chân ẩm ướt không chỉ khó chịu mà còn dễ bị phồng rộp. Công nghệ chống thấm nổi tiếng nhất là Gore-Tex, với lớp màng có hàng tỷ lỗ siêu nhỏ, ngăn nước từ ngoài vào nhưng vẫn cho hơi ẩm từ trong thoát ra.

Với khí hậu nhiệt đới ẩm của Việt Nam, khả năng chống thấm là cần thiết, nhưng đừng bỏ qua độ thoáng khí để tránh cảm giác hầm bí, khó chịu trong những ngày nóng.

3. Chất liệu thân giày

Có hai nhóm chất liệu chính bạn cần quan tâm:

• Da thật: Rất bền, chống chịu va đập tốt và chống thấm tự nhiên. Tuy nhiên, chúng khá nặng, cần thời gian để "break-in" và bảo dưỡng kỹ hơn.

• Vải tổng hợp: Nhẹ hơn, thoáng khí, nhanh khô và thường có giá thành hợp lý hơn. Độ bền có thể không bằng da thật nhưng công nghệ hiện đại đã cải thiện rất nhiều.

• Kết hợp Da & Vải: Đây là lựa chọn phổ biến và cân bằng nhất hiện nay, tận dụng được ưu điểm của cả hai loại chất liệu.

4. Kiểu dáng cổ giày

Chiều cao cổ giày ảnh hưởng trực tiếp đến sự bảo vệ và linh hoạt của bạn.

• Cổ thấp: Tối đa hóa sự linh hoạt, phù hợp cho địa hình bằng phẳng, ít sỏi đá.

• Cổ lửng: Ngôi sao của sự đa dụng. Vừa đủ bảo vệ mắt cá chân khỏi va đập và nguy cơ lật cổ chân, vừa không quá gò bó. Đây là lựa chọn được khuyến khích nhất cho người mới bắt đầu trekking tại Việt Nam.

• Cổ cao: Cung cấp sự bảo vệ và hỗ trợ tuyệt đối. Phù hợp cho địa hình hiểm trở, khi bạn mang balo rất nặng hoặc có cổ chân yếu.

Chọn cổ giày tùy theo địa hình

5. Trọng lượng giày

Có một quy tắc trong giới leo núi: "Mỗi gram trên chân bằng mười gram trên lưng". Trọng lượng giày ảnh hưởng rất lớn đến năng lượng bạn tiêu thụ.

• Giày nhẹ: Giúp bạn di chuyển nhanh hơn, tiết kiệm sức lực hơn nhưng thường kém bền và ít hỗ trợ hơn.

• Giày nặng: Mang lại sự ổn định, bảo vệ tốt hơn, phù hợp cho các chuyến đi dài ngày với balo nặng.

6. Độ bền và khả năng chịu lực

Giày leo núi là một khoản đầu tư cho sự an toàn. Một đôi giày kém chất lượng có thể phản bội bạn giữa đường. Hãy chú ý các chi tiết như đường chỉ may kép, chất lượng keo dán, và đặc biệt là phần mũi giày được bọc cao su để chống va đập vào đá.

Áo Thun Nam Thể Thao Coolmate Basics

99.000đ

Màu sắc:

Kích thước:

S

M

L

XL

2XL

3XL

Thêm vào giỏ hàng

Hướng dẫn chọn size và thử giày leo núi đúng cách

1. Đo chân chuẩn xác ngay tại nhà

Đây là bước đầu tiên không thể bỏ qua để biết size chân của bạn. Hãy luôn đo chân vào buổi chiều tối. Sau một ngày hoạt động, bàn chân của bạn sẽ có kích thước lớn nhất.

• Bước 1: Chuẩn bị một tờ giấy A4, bút và thước kẻ.

• Bước 2: Đặt tờ giấy sát tường, đứng thẳng gót chân chạm tường. Dùng bút kẻ một đường ở đầu ngón chân dài nhất.

• Bước 3: Dùng thước đo khoảng cách từ mép giấy đến đường kẻ. Sau đó, cộng thêm khoảng 1 - 1.5 cm. Khoảng trống này cực kỳ quan trọng để trừ hao khi chân trượt về phía trước lúc xuống dốc và khi chân nở ra sau một ngày đi dài.

2. Những mẹo thử giày không thể bỏ qua

• Luôn thử giày vào buổi chiều tối.

• Mang đúng loại tất bạn dự định sẽ dùng để đi trekking khi thử giày.

• Sau khi mang giày, hãy đi lại, nhún nhảy, bước lên một bậc thang để mô phỏng chuyển động leo dốc, xuống dốc.

• Kiểm tra khoảng trống mũi giày: Đẩy chân về phía trước cho đến khi ngón chân chạm mũi giày. Bạn phải luồn được một ngón tay trỏ vào khoảng trống giữa gót chân và gót giày.

• Kiểm tra gót chân: Khi đi lại, gót chân phải được giữ tương đối cố định, không bị nhấc lên quá nhiều.

• Phá bỏ lầm tưởng: Một đôi giày tốt phải vừa vặn và thoải mái ngay từ lần đầu tiên.

3. Hiểu về form chân cá nhân

Bạn có thể tự kiểm tra vòm chân bằng bài test dấu chân ướt. Nhúng chân vào nước rồi dẫm lên một tờ bìa cứng.

• Vòm thấp: Dấu chân gần như đầy đủ. Bạn cần giày có đế ổn định để chống lật vào trong.

• Vòm cao: Dấu chân chỉ có phần gót và ức bàn chân. Bạn cần giày có đệm tốt để hấp thụ lực.

Các kiểu vòm chân

Chọn giày theo hành trình và phong cách cá nhân

1. Địa hình và thời tiết

• Chuyến đi nhẹ nhàng: Địa hình ít phức tạp, đường mòn rõ ràng. Giày chạy trail hoặc hiking cổ thấp là đủ linh hoạt và thoải mái.

• Chuyến đi thử thách: Địa hình đa dạng, dốc, bùn lầy, phải lội suối. Bạn chắc chắn cần một đôi giày trekking cổ lửng/cao, có chống thấm và đế bám tốt.

• Đặc điểm khí hậu Việt Nam: Nhiệt đới ẩm, mưa nắng thất thường. Ưu tiên hàng đầu vẫn là giày chống thấm và có độ bám tốt trên bề mặt ướt.

Ưu tiên giày chống thấm cho địa hình nóng ẩm như ở Việt Nam

2. Trọng lượng balo và độ dài chuyến đi

Đây là một quy tắc đơn giản nhưng rất hiệu quả:

• Đi trong ngày, balo nhẹ: Ưu tiên sự nhẹ nhàng. Giày chạy trail hoặc hiking cổ thấp sẽ giúp bạn tiết kiệm năng lượng.

• Đi nhiều ngày, balo nặng: Ưu tiên sự ổn định. Giày trekking cổ lửng/cao sẽ cung cấp một nền tảng vững chắc, giảm áp lực lên khớp gối và cổ chân.

3. Tốc độ di chuyển và tình trạng thể chất

Phong cách của bạn cũng quyết định loại giày.

• Team "Tốc độ": Nếu bạn thích di chuyển nhanh, gọn, nhẹ nhàng, giày chạy trail là lựa chọn hoàn hảo.

• Team "An toàn là trên hết": Nếu bạn là người mới, thể lực chưa tốt, hay đơn giản là muốn đi chậm rãi tận hưởng, hãy chọn giày trekking để có sự ổn định và hỗ trợ tốt nhất.

• Lưu ý đặc biệt: Những người có tiền sử chấn thương cổ chân nên luôn ưu tiên giày cổ lửng hoặc cổ cao để bảo vệ và phòng ngừa rủi ro.

Những lỗi thường gặp khi chọn giày và cách khắc phục

• Chọn sai size khiến chân phồng rộp, bầm móng chân, đau nhức. Bạn hãy tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn đo và thử giày ở Mục III.

• Chạy theo thương hiệu, bỏ qua sự vừa vặn khiến bàn chân bạn không thoải mái. Bạn nên ưu tiên sự vừa vặn lên hàng đầu. Một đôi giày của Decathlon vừa chân còn tốt hơn một đôi Salomon quá chật.

• Thử giày qua loa làm bạn chỉ nhận ra giày không hợp khi đã lên đường. Việc của bạn là dành ít nhất 10-15 phút đi lại, thử trên dốc mô phỏng tại cửa hàng.

• Dùng giày mới cho chuyến đi dài làm tăng nguy cơ phồng rộp cao. Hãy đi đôi giày mới vài lần trong các chuyến đi ngắn hoặc đi lại hàng ngày để chân làm quen.

Vài sai lầm cần tránh khi chọn giày leo núi

Vệ sinh và bảo quản giày leo núi để tăng tuổi thọ

Một đôi giày tốt cần được chăm sóc đúng cách.

• Sau mỗi chuyến đi: Gõ sạch bùn đất khô. Tháo lót giày và dây giày ra giặt riêng.

• Vệ sinh: Dùng bàn chải mềm và nước sạch để chà bên ngoài. Tránh dùng chất tẩy rửa mạnh.

• Làm khô: Nhồi giấy báo vào trong giày để hút ẩm và giữ form. Để giày khô tự nhiên ở nơi thoáng gió, tuyệt đối không sấy bằng máy sấy hoặc phơi dưới nắng gắt trực tiếp vì nhiệt độ cao sẽ làm hỏng keo và chất liệu giày.

Kết luận

Chọn đúng giày leo núi là bước chuẩn bị thông minh cho một hành trình tuyệt vời. Hãy để mỗi chuyến đi của bạn trở nên trọn vẹn và đáng nhớ. Đừng quên bỏ túi thêm nhiều mẹo hay bằng cách nạp thêm kiến thức tại Cooblog để chuyến đi của bạn an toàn và trọn vẹn nhất nhé!