Vải hemp là gì? Ưu nhược điểm và ứng dụng trong cuộc sống

Với quy trình sản xuất công phu, vải hemp được xem là một trong những chất liệu cao cấp nhất của ngành công nghiệp thời trang. Bên cạnh đó, loại vải này cũng được xem là thành phần không thể thiếu của xu hướng thời trang bền vững đang rất được ưa chuộng vài năm trở lại đây. Vậy vải hemp là gì? Có điểm gì đặc biệt ở loại vải này khiến nhiều người yêu thích? Hãy cùng Coolmate tìm hiểu về vải hemp trong bài viết dưới đây. 

1. Vải hemp là gì? Tìm hiểu về nguồn gốc của vải Hemp

Không chỉ “xâm chiếm” ngành công nghiệp thời trang thế giới, vải hemp còn đang được đón nhận khá mạnh mẽ ở thị trường Việt Nam. Vậy chính xác vải hemp là gì và tại sao loại vải này lại được yêu thích đến thế?

Vải hemp là gì?

1.1. Vải hemp là gì?

Vải hemp là một loại sợi được làm từ thân của cây gai dầu. Tại Việt Nam, loại vải này còn có tên gọi là gai dầu hay lanh Mèo. Vải hemp ở Việt Nam chủ yếu được người dân tộc thiểu số phía Bắc (đặc biệt là người Mông) trồng và dệt để may trang phục dân tộc. Vải hemp thành phẩm ngoài sợi gai dầu còn được pha trộn với coton, lụa, len để tạo bề mặt vải mềm mịn, thân thiện với làn da.

Ở các khu vực Tây Bắc, người Mông vẫn có thói quen gọi vải cây gai dầu là vải lanh. Vì thế, không ít người nhầm lẫn vải hemp với vải linen. Dù cảm giác mà 2 loại vải mang đến cho người dùng khá giống nhau, tuy nhiên thực chất vải từ sợi gai dầu sẽ có độ mềm và ấm hơn so với linen, mặc dù khi chưa dệt, vải hemp cũng khá dày, thô và cứng.

1.2. Vải hemp có lịch sử lâu đời

Lịch sử của vải sợi gai dầu trên khắp thế giới đã có bề dày hàng chục ngàn năm. Từ thuở sơ khai, sợi gai dầu đã là một phần quan trọng của nền công nghệ loài người. Ban đầu, loại cây này được trồng khắp châu Á và châu Á để chiết xuất cannabinoids (một chất gây nghiện). Mãi cho đến đầu Thời đại Đồ Sắt (tức là khoảng 3000 năm trước) người ta mới biết dùng cây gai dầu để làm ra vải gai dầu.

Người Mông ở Việt Nam trồng và sử dụng sợi gai dầu để làm ra vải hemp, may quần áo

Sự phổ biến của sợi gai dầu bắt đầu khi loại vải này theo những con tàu thực dân đến Mỹ và bắt đầu trồng thành công ở Chile. Tuy nhiên, đến năm 1930, ngành nông nghiệp này đã không còn phát triển được nữa.

1.3. Vải hemp được tạo ra như thế nào?

Quy trình sản xuất vải hemp là một quy trình tốn nhiều công sức, đòi hỏi tay nghề tỉ mỉ và yêu cầu kỹ thuật cao. 4 bước để tạo ra vải sợi gai dầu thành phẩm gồm:

• Bước 1 – Trồng trọt: Các hạt gai dầu được trồng gần nhau để tạo mật độ cao, hướng cây mọc lên trên thay vì ra ngoài. Nhờ đó, người nông dân có thể trồng được nhiều cây nhất có thể.
• Bước 2 – Thu hoạch: Cây gai dầu thường được thu hoạch vào giữa tháng 8. Sau khi trồng khoảng 80 ngày, thân cây sẽ được cắt, xếp theo hàng và để khô để giảm độ ẩm xuống khoảng 88%. Thời điểm thu hoạch cây gai dầu rất quan trọng. Vì thu hoạch quá sớm sẽ khiến vỏ bị dai, quá muộn sẽ khiến vỏ bị dày, gây khó khăn cho bước quay sợi.

Vải hemp có quy trình sản xuất khá phức tạp, đòi hỏi nhiều công sức

• Bước 3 – Tách sợi: Sau 20 ngày phơi khô, thân cây gai dầu sẽ được nghiền nát để tách thành các sợi mềm hơn. Các sợi này sau đó sẽ tiếp tục được giã tay bằng gậy và gỡ rối bằng máy chải. Ngoài thực hiện thủ công, bước này còn có thể sử dụng hoá chất trong điều kiện kiểm soát để đẩy nhanh tiến độ.
• Bước 4 – Quay sợi: Các sợi gai dầu được kéo và quấn lại với nhau để quay sợi. Quá trình này tương tự như quay len và lụa. Các sợi sẽ được căng lên khung để dệt thành các tấm vải. 

Ngoài 4 bước trên, trong 1 vài trường hợp, vải hemp còn được nhuộm. Tuy nhiên, việc nhuộm vải sợi gai dầu (bằng chất tổng hợp) khá hạn chế vì thuốc nhuộm có thể khiến sản phấm mất đi tính bền vững.

Loại vải này rất ít khi được nhuộm bằng chất tổng hợp

2. Tìm hiểu một số ưu và nhược điểm của vải hemp

Tương tự như nhiều loại chất liệu khác đang được sử dụng trong may mặc, vải sợi gai dầu cũng có ưu và nhược điểm riêng. Cụ thể như sau:

2.1. Ưu điểm của vải hemp

• Độ bền cao: Độ bền của vải sợi gai dầu được đánh giá là cao hơn cotton nhờ tính độ chắc chắn, dẻo dai tự nhiên của sợi gai dầu. Vì thế, các sản phẩm làm từ loại vải này rất ít nhăn, chảy hay vị phai màu. 
• Thân thiện với làn da, kể cả da nhạy cảm: Vải hemp được dệt từ sợi thân cây dầu gai nên rất thân thiện với da. 
• Thân thiện với môi trường: Được dệt hoàn toàn từ cây gai dầu nên vải sợi cây gai dầu phân huỷ rất tốt. Đặc biệt, cây gai dầu trong qúa trình trồng cần rất ít nước, thuốc trừ sâu và phân bón. Vì thế, trông loại cây này để lấy vải không làm ảnh hưởng tới không khí và chất lượng đất.

Vải hemp rất thân thiện với môi trường và thân thiện với làn da

• Độ thoáng khí cao, thấm hút tốt: Vải hemp vừa thấm hút, vừa thoát ẩm tốt, mang đến cho cơ thể cảm giác khô ráo, dễ chịu, mát mẻ đặc biệt là trong những ngày hè oi bức. 
• Kháng khuẩn tự nhiên: Sợi gai dầu có khả năng kháng khuẩn tự nhiên giúp ngăn mùi hôi cơ thể, đồng thời hạn chế các loại vi khuẩn và nấm mốc.
• Chống tia UV: Đây là tính chất tự nhiên của sợi gai dầu, giúp bảo vệ làn da khỏi những tác động có hại của tia cực tím.
• Dễ ứng dụng: Không chỉ được sử dụng rộng rãi trong ngành may mặc, vải hemp còn được dùng làm đồ nội thất, đồ gia dụng,…

Vải sợi gai dầu được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực

2.2. Nhược điểm của vải sợi gai dầu

Bên cạnh những ưu điểm nổi bật, vải hemp cũng có một số nhược điểm như:

• Giá thành cao: Do quy trình sản xuất phức tạp và chi phí nguyên liệu cao, vải hemp thường có giá nhỉnh hơn so với các loại vải khác.
• Không có nhiều lựa chọn về màu sắc, kiểu dáng: Tính chất của sợi vải và quy trình sản xuất khiến trang phục từ vải hemp có ít lựa chọn về màu sắc, kiểu dáng hơn so với các loại vải tổng hợp.
• Co giãn kém: Dù rất đứng form nhưng vải sợi gai dầu lại ít co giãn. Vì thế, khi mua quần áo làm từ loại vải này, bạn nên chọn kích thước vừa hoặc hơi rộng.
• Dễ nhăn, khó là: So với cotton, vải hemp nhăn nhiều, dễ bị nếp gấp và khó là phẳng hơn. Vì thế, vải hemp thường khiến người mặc trông không được gọn gàng, chỉn chu.

Vải hemp vẫn có những nhược điểm riêng

• Lâu khô: Vải từ sợi gai dầu có khả năng hút ẩm tốt, vì thế thường lâu khô.
• Cần thời gian để mềm dần: Ban đầu, vải hemp khá cứng và mang đến cảm giác không thoải mái cho người mặc. Loại vải này chỉ mềm dần sau vài lần giặt. 
• Dễ phai màu: Được đánh giá là chống tia UV tốt nhưng vải sợi gai dầu rất dễ phai khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời. 

3. Các ứng dụng của vải hemp là gì?

Với những ưu điểm nổi trội, vải hemp được sử dụng phổ biến nhất trong ngành may mặc. Loại vải này thường được sử dụng để may đồ công sở, đồ đi tiệc may quần dài, áo phông,… Với khả năng thấm hút tốt và độ thoáng khí cao, quần áo từ loại vải này rất được ưa chuộng vào mùa hè. Ngoài quần áo, vải từ sợi gai dầu còn được dùng để may mũ, sản xuất giày, dép cùng nhiều loại phụ kiện khác.

Trang phục từ vải sợi cây gai dầu được nam giới ưa chuộng

Bên cạnh ứng dụng trong may mặc, vải hemp còn được sử dụng để sản xuất các sản phẩm dùng trong trang trí nội thất. Loại vải này có khả năng chống ẩm mốc và độ bền cao, vì thế thường được dùng để làm khăn trải bàn, vải bọc, ga giường, vỏ chăn, vỏ gối,…

4. Một số lưu ý khi bảo quản vải hemp

Với quy trình sản xuất tỉ mỉ và tốn nhiều công sức, vải sợi gai dầu cũng được đánh giá là loại vải khá “đỏng đảnh”, cần được chăm sóc kỹ lưỡng. Để giúp loại vải làm từ sợi cây gai dầu này luôn bền, đẹp như mới, bạn nên lưu ý một vài hướng dẫn giặt và bảo quản dưới đây.

• Để ở nơi thoáng khí, tránh ánh nắng trực tiếp: Ánh mặt trời có thể làm vải hemp bị phai màu. Bên cạnh đó, loại vải này còn có khả năng hút ẩm cao. Vì thế, quần áo vải sợi gai dầu nên được để trong các bao bì không thấm nước, ở nơi có nhiều gió và thoáng mát để hạn chế nấm mốc và mùi hôi khó chịu. 

Cần phơi ở nơi khô ráo, tránh ánh nắng trực tiếp

• Không giặt với nước nóng: Vải hemp thích hợp với nhiệt độ không quá 40 độ C. Tuy nhiên, bạn nên giặt quần áo vải sợi gai dầu bằng nước lạnh là tốt nhất, để tránh tình trạng vải bị co hay mất màu. 
• Dùng nước xả vải: Vải hemp hơi thô và cứng. Vì thế sau khi giặt, bạn có thể ngâm nước xả vải ít nhất 15 phút để giúp vải mềm hơn.
• Tránh tiếp xúc với chất lỏng, hoá chất: Các hoá chất như dầu, mỡ, acid đều có thể gây hại cho loại vải này. Có thể dùng được chất tẩy với nồng độ nhẹ: Để bảo vệ sợi vải, bạn nên chọn chất tẩy không chứa oxy, clo và có hàm lượng tẩy nhẹ. 
• Giặt máy nhẹ nhàng: Vải sợi gai dầu tốt nhất nên giặt bằng tay. Nếu giặt máy, bạn nên chọn chế độ giặt nhẹ. 

Vải hemp rất bền nếu được bảo quản và chăm sóc đúng cách

Lời kết

Mang đến những sản phẩm thời trang đẹp, chất lượng, bền bỉ, thân thiện với môi trường, vải hemp đang dần được xem là biểu tượng của phong cách sống bền vững. Hy vọng thông qua bài viết trên đây, bạn đã hiểu rõ hơn về vải hemp, ưu – nhược điểm của loại vải này và những ứng dụng của vải sợi gai dầu trong đời sống. Đừng quên tiếp tục theo dõi Coolblog để tìm hiểu thêm về nhiều loại chất liệu may mặc khác nhé.

Coolmate – Nơi mua sắm đáng tin cậy dành cho nam giới