Thời gian gần đây, các nhà sản xuất quần áo ngày càng đa dạng các nguyên liệu để đáp ứng được thị hiếu người tiêu dùng. Và vải rayon cũng chính là loại vải được ưa chuộng để may quần áo. Vậy thực chất loại vải này có ưu điểm như thế nào mà được ưu tiên sử dụng đến vậy. Coolmate sẽ cho bạn câu trả lời chính xác trong bài viết dưới đây. Mời bạn cùng tìm hiểu nhé!
1. Vải rayon là gì?
Vải rayon là loại vải có tính linh hoạt khá cao cùng khả năng biến đổi đa dạng nhờ hội tụ đầy đủ những đặc tính ưu việt của các chất vải khác như lụa, linen, cotton... Vải rayon hiện được sử dụng nhiều để sản xuất các sản phẩm khác nhau cùng các tên gọi phong phú như tơ hóa học, tơ sợi hay tơ nhân tạo. Loại vải này vốn có nguyên liệu từ tự nhiên nhưng lại trải qua quá trình sử dụng hóa chất để tạo nên thành phẩm. Có lẽ vì thế mà người ta gọi vải rayon là vải bán tổng hợp.
Vải rayon được sử dụng khá phổ biến
Vải rayon thực chất được làm từ sợi cellulose tinh khiết và thường được tạo từ bột gỗ. Một trong những loại vải rayon phổ biến nhất có lẽ phải kể đến rayon viscose - loại vải có khá nhiều điểm chung với sợi vải cotton. Các loại trang phục sử dụng hàng ngày hoặc dành riêng cho thể thao thường sử dụng loại vải này bởi tính thoáng khí, khả năng hút ẩm khá vượt trội. Vậy nguồn gốc của loại vải này như thế nào và điều gì khiến rayon trở thành loại vải được ưa chuộng đến vậy? Câu trả lời sẽ có trong những phần tiếp theo của bài viết nhé!
1. Nguồn gốc xuất hiện rayon
Năm 1846 là thời điểm ra đời của sợi vải rayon. Thế nhưng đến năm 1860, ngành công nghiệp tơ lụa tại Pháp bị khủng hoảng do căn bệnh ở con tằm. Để đối phó với tình trạng đó, bá tước Hilaire de Chardonnet và Louis Pasteur đã bắt đầu nghiên cứu để cho ra loại sợi mới thay thế sợi tơ tằm vốn được ưa chuộng.
Vải rayon xuất hiện từ năm 1846
Cho đến năm 1885, ông Chardonnet đã chế tạo thành công sợi tơ nhân tạo từ cellulose và nhận bằng sáng chế cho phát minh này. Thời điểm này cũng chính thức đánh dấu sự có mặt của vải rayon trong ngành công nghiệp may mặc, thể hiện trực tiếp bằng những sản phẩm thời trang.
Vải rayon chính thức được sản xuất tại Hoa Kỳ năm 1911 với tên gọi tơ nhân tạo. Đến năm 1952, Ủy ban thương mại liên bang (FTC) đặt tên cho loại vải này là rayon và ủy ban này đã chia chúng thành 2 loại vải khác nhau bao gồm sợi từ cellulose tinh khiết - rayon và hợp chất của cellulose - acetate.
Khi mới thịnh hành, vải rayon được ngành công nghiệp về sản phẩm trang trí nhà ở sử dụng rất nhiều. Phải sau đó 5 năm (1955), vải rayon mới được nâng cấp, cải tiến với nhiều đặc tính phổ biến và dễ sử dụng hơn. Từ đó, người ta mới thấy nhiều hơn các trang phục được làm từ chất liệu vải rayon.
2. Quy trình tạo nên sợi vải rayon
Quá trình tạo nên vải rayon trải qua nhiều bước khác nhau và có sử dụng các hóa chất để tạo nên thành phẩm là vải rayon như chúng ta biết hiện nay. Tuy nhiên, thành phần chính trong vải thì hoàn toàn từ thiên nhiên mà cụ thể hơn chính là bột gỗ.
Có đến 5 bước để tạo nên sợi vải rayon
Quá trình tạo nên vải rayon trải qua nhiều bước khác nhau và có sử dụng các hóa chất để tạo nên thành phẩm là vải rayon như chúng ta biết hiện nay. Tuy nhiên, thành phần chính trong vải thì hoàn toàn từ thiên nhiên mà cụ thể hơn chính là bột gỗ.
+ Bước 1: người ta sẽ tiến hành xử lý cellulose tinh khiết bằng cách ngâm chúng trong natri hidroxit để tạo nên những tấm cellulose kiềm. Sau đó đem những tấm cellulose này sấy khô và cắt nhỏ thành nhiều mảnh vụn, ủ trong thùng kim loại được kiểm soát cả về nhiệt độ lẫn độ ẩm trong khoảng thời gian từ 2 đến 3 ngày.
+ Bước 2: sau khoảng thời gian quy định, khi các mảnh vụn đã được lão hóa sẽ được khuấy đều cùng carbon disuafua ở dạng lỏng để chuyển chúng thành natri xenlulo xanthate. Tiếp theo hỗn hợp đó sẽ được ngâm cùng xút ăn da để tạo nên dung dịch nhớt và thêm chất tạo màu. Cuối cùng là lọc tạp chất đó và bảo quản ở thùng ủ từ 4-5 ngày.
+ Bước 3: sử dụng dung dịch visco để sản xuất sợi và ngâm chúng trong axit
+ Bước 4: người ta sử dụng các phương pháp khác nhau để kéo thành các sợi dài. Phương pháp thường được sử dụng là kéo sợi liên tục, kéo sợi bằng nồi hoặc kéo sợi chỉ.
+ Bước 5: dùng các sợi đã được xử lý để sản xuất vải, sau đó vải rayon này sẽ được kiểm soát về khả năng chống cháy, thấm nước, chống nhăn cũng như kiểm soát về độ trơn tru.
3. Các loại vải rayon
Trên thị trường hiện tại có đến 3 loại vải rayon được dùng phổ biến để tạo nên các sản phẩm quần áo... Cụ thể bao gồm rayon viscose, modal rayon, rayon lyocell. Ưu và nhược điểm cũng như những ứng dụng của các loại vải kể trên như thế nào? Mời bạn tìm hiểu tiếp trong phần dưới nhé!
Ưu, nhược điểm của vải rayon
Như đã nói ở trên, chất liệu rayon được dùng để sản xuất nên 3 loại vải khác nhau. Mỗi loại vải sẽ có ưu nhược điểm đặc trưng. Cụ thể là:
1. Vải rayon viscose:
Rayon viscose là một chất liệu được rất nhiều nhà máy trong ngành may mặc sử dụng phổ biến nhằm tạo ra các sản phẩm quần áo khác nhau. Loại vải này sử dụng nguyên liệu chính là chất xơ từ những thân tre, đậu nành, mía... và có cấu trúc tương tự như vải cotton.
Mỗi loại vải rayon lại có ưu, nhược điểm riêng
* Ưu điểm của loại vải rayon viscose:
+ Đầu tiên phải kể đến về mức chi phí bỏ ra để sở hữu những sản phẩm từ chất liệu này. Theo nhiều người trong ngành và khách hàng "sành sỏi" thì đây là vải bán tổng hợp mang trong mình đặc tính của chất liệu tự nhiên. Chúng không hề thua kém các loại vải tơ tằm khác trên thị trường nhưng lại có giá thấp hơn kha khá. Do đó, khi chọn trang phục từ vải viscose cũng là hoàn hảo đối với những ai muốn dùng trang phục chất liệu mềm mại mà không cần bỏ ra quá nhiều chi phí
+ Tiếp theo chính là sự thoáng khí, mềm mại: nghe đến tính năng thoáng khí thì chắc hẳn những ai ưa vận động, dân yêu thể thao sẽ rất chuộng đó. Nhất là trong mùa hè oi bức thì trang phục thoáng khí sẽ cần được ưu tiên hơn. Ngoài ra, vải viscose có độ mềm cùng độ bóng khá ấn tượng để bất cứ ai sử dụng đều cảm thấy như được nâng niu trong bộ đồ. Khá nhiều nhà sản xuất cũng đưa dựa vào tính năng này mà dùng vải viscose để thay thế vải lụa
+ Ưu điểm tiếp theo không thể không nhắc đến chính là khả năng kháng axit và độ bền màu khá cao của vải rayon viscose. Những tính năng này thực sự phù hợp với thời đại nhà nhà đều sử dụng máy giặt để tiết kiệm thời gian. Bạn có thể vô tư cho những trang phục làm từ chất liệu này vào máy giặt mà không lo bị hỏng phom dáng hay phai màu.
Trang phục làm từ vải rayon mang đến sự thoải mái cho người sử dụng
+ Đặc biệt, vải viscose dễ ứng dụng, dễ thiết kế mà không hề cần sự tỉ mỉ cao độ. Vốn dĩ ưu điểm này của vải viscose chính là nhờ bề mặt có độ mềm mại, mỏng nhưng không quá láng bóng.
+ Ngoài ra sẽ không thể thiếu ưu điểm dễ phân hủy sinh học. Không chỉ vải viscose mà các loại vải làm từ chất liệu rayon khác cùng đều được làm từ bột gỗ nên khả năng phân hủy tốt, khả năng tái chế cũng sẽ cao hơn những loại vải nhân tạo khác.
* Nhược điểm
+ Dễ giãn: loại vải này có độ cao giãn không cao, do đó có thể dễ bị co, nhăn sau các lần giặt mà khó để trở về trạng thái như ban đầu. Nhất là khi vải bị ướt thì việc bị co giãn này càng khó tránh hơn.
+ Khó vệ sinh, bảo quản: thông thường người ta sẽ mang trang phục làm từ vải viscose đi giặt khô thay vì giặt bằng nước. Nước khá tối kỵ với loại vải này vì có thể làm hỏng cấu trúc vải, từ đó khiến việc vệ sinh trang phục cũng khó khăn hơn.
+ Khả năng chống mài mòn kém, dễ cháy vì chúng được làm từ bột gỗ và mang đặc tính tự nhiên.
Nhưng thường có giá thành cao vì nguyên liệu sản xuất
+ Không tốt cho hệ sinh thái: lý do cũng chính là nguyên liệu sản xuất loại vải này. Nhu cầu sử dụng cao đồng nghĩa với việc nhiều cây trồng cùng được đốn hạ để phục vụ cho việc sản xuất. Không chỉ thế, để tạo ra được vải viscose, người ta cũng cần dùng nhiều loại hóa chất. Nếu không có biện pháp xử lý sẽ gây ảnh hưởng lớn đến chất lượng không khí.
Combo 5 Quần Lót Nam Brief Bamboo
2. Vải modal rayon
Vải modal rayon vốn là loại vải được làm bởi xenlulo của cây sồi hoàn nguyên kéo sợi. Nói một cách khác thì đây chính là loại vải rayon được sản xuất theo phương pháp nhằm hạn chế lượng nước (giảm khoảng 10-20 lần so với loại vải khác).
* Ưu điểm của vải modal rayon
+ Được coi là một "phiên bản hoàn hảo" kế thừa những ưu điểm của loại vải này. Vải modal dễ thoát khí, dễ hút ẩm, thấm hút mồ hôi vượt trội hơn 25% so với vải cotton. Do dó, loại vải này thường được ứng dụng để sản xuất trang phục cho tất cả các mùa trong năm, bất kể thời tiết nóng hay lạnh.
+ Ít co rút, biến dạng hay nhăn nhúm: đây được coi là loại vải giữ phom dáng khá ổn định. Dù sử dụng trong thời gian dài thì những bộ quần áo sản xuất từ loại vải này cũng vẫn có phom dáng gần như ban đầu. Điều này giúp cho việc vệ sinh vết bẩn hay bảo quản cũng dễ dàng hơn.
Vải rayon còn được dùng làm ga trải giường
+ Có độ bền cao: vốn dĩ được làm từ sợi cellulose có sự dẻo dai và bền chắc. Các sợi vải modal rayon sẽ không dễ dàng bị giãn hay đứt cấu trúc nên nếu bạn thuộc tip người ưa sự sạch sẽ cũng không lo vải bị hao mòn. Đặc biệt, so với chất liệu khác thì loại vải này cũng bền hơn trong nước.
+ Không gây kích ứng cho da: ưu điểm này cực phù hợp với những ai dễ bị dị ứng. Modal rayon là loại vải an toàn với da bởi được làm từ nguyên liệu thiên nhiên. Bạn có thể yên tâm sử dụng vải này cho cả người già và trẻ nhỏ.
+ Thân thiện với môi trường: giống như những loại vải rayon khác, modal rayon không chứa hóa chất gây hại cho hệ sinh thái. Không chỉ thế, modal rayon còn có thể hỗ trợ làm sạch không gian sống, phòng ngừa vi khuẩn hiệu quả.
* Nhược điểm
+ Giá thành khá cao do nguyên liệu sản xuất là từ gỗ sồi
+ Lượng vải không có nhiều vì phụ thuộc vào sản lượng gỗ sồi được thu hoạch mỗi năm. Chính điều này cũng khiến cho giá thành của vải hoặc quần áo cao hơn so với loại vải khác.
3. Vải rayon lyocell
Vải rayon lyocell là một loại vải bán tổng hợp với thành phần chính là từ cellulose gỗ. Trải qua quá trình xử lý bằng hóa chất tổng hợp, cellulose được "chế biến" thành những loại sợi vải mang đến nhiều ưu điểm khác nhau và trở thành nguyên liệu được sử dụng trong ngành công nghiệp may mặc.
* Ưu điểm
Vải rayon phân hủy còn là nguồn phân bón hữu cơ cực tốt
Vải rayon lyocell hay còn gọi là vải tencel vốn có nguyên liệu chính từ thiên nhiên nên mang đến 8 ưu điểm khác nhau. Những ưu điểm này một phần bạn sẽ thấy xuất hiện ở cả 3 loại vải rayon nhưng cũng có một vài ưu điểm không loại vải nào có được. Chi tiết bao gồm:
+ Trở thành phân bón hữu cơ cực tốt: nhờ được làm từ gỗ qua chu trình xử lý bằng dung môi không gây hại, vải lyocell có thể phân hủy nhanh chóng trong vài tháng (với điều kiện hợp lý) hoặc trong khoảng 1 thế kỷ tùy theo môi trường khác nhau.
+ Độ thoáng khí cực cao: vải rayon lyocell có khả năng thoáng khí cao, do đó cũng không chứa vi khuẩn, ẩm mốc hay mùi hôi khó chịu. Ưu điểm này khiến cho lyocell trở thành loại vải được ưa chuộng trong việc sản xuất những sản phẩm may mặc phục vụ cho môi trường phòng tập hay phòng tắm.
+ Phù hợp trong y tế: có thể bạn chưa biết, rằng lyocell chính là loại vải được sử dụng để làm băng tải hay những thiết bị y tế an toàn khác trong ngành này. Dù gặp nước nhưng lyocell vẫn giữ được sự mềm mại, bền bỉ. Cũng chính vì lẽ đó, chúng không chỉ được dùng để sản xuất trang phục mà còn cả ga trải giường, đồ gia dụng.
+ Thích hợp sử dụng cả 4 mùa: thời tiết Việt Nam vốn dĩ được chia thành 4 mùa khác nhau với những đặc trưng riêng, nhưng vẫn mang đặc tính chung của đất nước có khí hậu nóng ẩm. Nếu bạn muốn giảm bớt sự khó chịu từ thời tiết, vậy thì vải lyocell có thể giúp bạn nhờ ưu điểm hút ẩm hiệu quả, kháng khuẩn tốt và điều hòa nhiệt độ "ổn áp".
Trang phục từ vải rayon phù hợp với nhiều đối tượng khác nhau
+ Hợp với thuốc nhuộm không độc: điều này có nghĩa là các trang phục hay đồ dùng bạn đang sử dụng nếu được làm từ vải lyocell được coi là an toàn. Quy trình nhuộm màu với riêng vải lyocell không cần hóa chất, do đó chúng không gây hại cho người sử dụng, nhất là với những người dễ bị dị ứng.
+ Dễ kết hợp với các loại vải khác nhau: đơn cử như len merino, lụa... để tạo nên những chất liệu mềm mại, thoải mái. Không chỉ vậy, lyocell cũng có thể kết hợp cùng vải lanh, bông, nylon... nhằm đáp ứng nhu cầu sử dụng của mỗi người.
+ Dễ sản xuất: từ đó cho sản lượng sợi cao hơn với lượng nước ít hơn khoảng 20% so với việc sản xuất sợi bông. Với ưu điểm này, việc sử dụng nhân lực hay mức năng lượng bỏ ra trong quá trình sản xuất vải cũng giảm đi đáng kể, đồng thời góp 1 phần vào mức giá của vải lyocell.
+ Thân thiện với môi trường: nhờ dung môi không độc hại, nhờ nguyên liệu từ thiên nhiên, nhờ quy trình khép kín và nhờ việc thải lượng nhỏ chất độc hại ra môi trường. Vải lyocell xứng đáng được ứng dụng nhiều và sử dụng nhiều.
* Nhược điểm
+ Vải khá mỏng nên cần vệ sinh và bảo quản một cách “nhẹ tay”
+ Với những sản phẩm có nguyên liệu không rõ nguồn gốc thường dễ bị tẩy xanh
+ Giá thành vải lyocell thường cao hơn so với loại vải khác.
Vải rayon được dùng sản xuất trang phục nào?
Nhờ ưu điểm vượt trội, vải rayon hiện được ứng dụng rất nhiều trong công nghiệp may mặc với lượng sản phẩm đa dạng từ quần, áo, ga trải giường... Cùng Coolmate tìm hiểu xem sản phẩm nào từ vải rayon mà bạn không nên bỏ lỡ nhé!
Áo sơ mi, quần vải, váy... từ vải rayon được ưu tiên lựa chọn nhiều
1. Áo sơ mi
Áo sơ mi là một loại trang phục không thể thiếu của bất kì ai, không phân biệt tuổi tác hay giới tính. Có thể khẳng định rằng đến 99% trong số chúng ta đều sở hữu ít nhất 1 chiếc áo sơ mi trong tủ đồ của mình. Một chiếc sơ mi từ vải rayon sẽ là ưu tiên hàng đầu với những ai đang hướng đến trang phục thoải mái, thấm hút tốt cùng phong cách lịch lãm.
2. Quần vải cho nam giới
Có sơ mi từ vải rayon rồi thì sao không sắm thêm một chiếc quần làm từ chất liệu này nữa nhỉ? Chỉn chu về phong cách, phù hợp với môi trường công sở hoặc những nơi trang trọng mà vẫn đem đến sự thoải mái trong suốt quá trình vận động. Hiểu được điều đó, các nhà sản xuất đã tạo nên những chiếc quần vải cho đấng mày râu từ vải rayon. Anh em có thể cân nhắc lựa chọn mẫu quần này, nhất là mặt chi phí nhé!
3. Váy, đầm
Đầm sát nách, váy maxi, xẻ tà... Có vô vàn kiểu váy được sản xuất từ chất liệu rayon với mục tiêu giúp chị em cảm nhận được sự mềm mại và thoải mái. Đặc biệt, các sản phẩm váy từ vải rayon cũng khá đa dạng về cả mẫu mã, thiết kế lẫn màu sắc nên các chị em có thể diện khi đi làm, đi chơi, tiệc tùng... đều "hết nước chấm đó"
4. Đồ gia dụng, vật dụng y tế
Tùy từng loại vải rayon mà người ta còn ứng dụng sản xuất ga trải giường, băng ga y tế...
Lưu ý khi giặt và bảo quản trang phục vải rayon
Bạn yêu thích trang phục làm từ vải rayon và muốn gắn bó với chúng lâu dài, vậy thì dừng lại 30s để tìm hiểu chi tiết về cách sử dụng và bảo quản vải rayon nhé!
Đồ dùng từ vải rayon nên được giặt khô
+ Nên dùng tay hoặc mang ra tiệm giặt khô để xử lý quần áo đã qua sử dụng. Điều này nhằm giữ phom dáng, giữ vẻ đẹp của bề mặt vải cũng như giúp bạn có thể sử dụng chúng lâu hơn
+ Nếu bạn chọn phương pháp tự giặt tại nhà, hãy sử dụng khăn bông thấm sạch nước trong vải trước khi treo quần áo lên phơi khô tự nhiên
+ Vải rayon không thích hợp với bàn là nhiệt độ cao, mức nhiệt cao sẽ là nguyên nhân khiến cho vải bị co rút, biến dạng và nhăn nhúm. Gặp tình trạng này thì những bộ quần áo của bạn sẽ không thể sử dụng tiếp được nữa.
Lời kết
Giờ thì bạn đã không còn thấy xa lạ với khái niệm vải rayon là gì nữa rồi đúng không? Đây quả là một loại chất liệu nhiều ưu điểm và có tính ứng dụng cao. Anh em muốn tìm hiểu thêm về các loại vải khác hoặc về cách phối trang phục chuẩn bài, truy cập Coolblog mỗi ngày để cập nhật những tips nhỏ nhé! Chúng tôi hi vọng là kênh thông tin hữu ích cho mọi anh em!
Coolmate – Nơi mua sắm đáng tin cậy dành cho nam giới!
