Là loại vải ngày càng được nhiều người ưa chuộng, vải Spandex sở hữu nhiều tính năng nổi bật so với các loại vải khác. Cùng Coolmate tìm hiểu nguồn gốc cũng như ứng dụng mà loại vải này mang lại cho thị trường thời trang hiện nay.
Thông tin chung của vải Spandex
Người tiêu dùng thường dựa vào cảm nhận chất liệu khi sờ để chọn sản phẩm. Tuy nhiên, mua hàng online phổ biến nên cần thêm thông tin để nhận biết vải an toàn cho da.
Vải Spandex là gì?
Spandex, Lycra, hay Elastane là một loại sợi nhân tạo. Được sản xuất từ dầu mỏ, than đá và các phụ gia khác, vải này nổi bật với khả năng co giãn từ 5 đến 8 lần kích thước ban đầu, là chất liệu có độ đàn hồi tốt nhất trong ngành may mặc hiện nay.
Vải Spandex mang nhiều tính năng vượt trội
Nó được dùng thay thế cao su nhờ độ đàn hồi và co giãn cao, có thể kéo dài đến 500% so với chiều dài ban đầu, vượt trội hơn cao su thông thường.
Nguồn gốc của vải Spandex
Ý tưởng về vải Spandex xuất hiện từ Thế chiến II. Nhu cầu cao su lớn trong khi sản lượng giảm, giá thành tăng cao.
Tiền đề cho sự ra đời của vải Spandex
Năm 1940, các nhà khoa học tạo ra vật liệu mới dựa trên cấu trúc chuỗi polyme tổng hợp. Gần như ngay sau đó, DuPont khám phá và sản xuất thành công polyme nylon – vật liệu tổng hợp đầu tiên trên thế giới.
Sự ra đời của sợi vải Spandex là một quá trình nghiên cứu lâu dài
Sợi Spandex đầu tiên
Năm 1952, Farben Fabriken Bayer (Đức) tạo ra sợi Spandex đầu tiên và nhận được bằng sáng chế.
Sợi vải Spandex rất mảnh sẽ được dệt thành vải
Vải Spandex được ứng dụng rộng rãi
Năm 1962, DuPont hợp tác với công ty Cao su Hoa Kỳ sản xuất hàng loạt sợi spandex, đặt tên là Lycra. Từ đó, Lycra giữ vị trí hàng đầu trong ngành sản xuất sợi Spandex, trở thành yếu tố không thể thiếu trong quần áo thể thao, đồ lót và các sản phẩm thời trang co giãn trên toàn thế giới.
Những sợi Spandex được ứng dụng rộng rãi đến ngày nay
Quy trình sản xuất vải Spandex
Sản xuất vải Spandex là quá trình khép kín, phức tạp gồm nhiều giai đoạn. Để có vải hoàn chỉnh cần qua 6 bước chính:
Bước 1: Tạo ra prepolymer
Glycon được trộn với Monomer disocyanate theo tỉ lệ 1:2 tạo thành Prepolymer – tiền chất cho sợi Spandex.
Prepolymer là chất quan trọng trong quá trình tạo sợi Spandex
Bước 2: Tạo dung dịch kéo sợi
Prepolymer kết hợp với diamine theo tỷ lệ 1:1 tạo phản ứng mở rộng chuỗi, sinh ra dung dịch đặc biệt. Dung dịch này được pha với dung môi (DMCs) để loãng hơn, dễ xử lý và bơm vào hệ thống sản xuất sợi.
Những sợi Spandex khi chưa được quay vào ống
Bước 3: Phương pháp quay sợi
Dung dịch được đưa vào máy quay hình trụ, gia nhiệt bằng khí nitơ và dung môi hóa học. Dung dịch Polymer lỏng trải qua phản ứng hóa học, hình thành sợi Spandex ở thể rắn.
Quá trình làm ra vải Spandex trải qua nhiều công đoạn
Bước 4: Hình thành sợi spandex
Sợi spandex ở thể rắn được định hình với độ dày và độ dài khác nhau, trở thành sợi vải Spandex thành phẩm.
Những sợi Spandex được bảo quản cẩn thận
Bước 5: Xử lý sợi
Sợi spandex được bóc tách và xử lý với magnesi stearat hoặc các loại polyme khác để ngăn bám dính. Cuối cùng, sợi được chuyển qua các con lăn và cuộn lên ống chỉ.
Những ống sợi Spandex xếp hàng đợi dệt thành vải
Bước 6: Kiểm tra chất lượng
Sợi Spandex được kiểm tra kỹ lưỡng về độ co giãn, độ dài và kích thước tiêu chuẩn. Sợi không đạt yêu cầu sẽ bị loại bỏ.
Những cuộn sợi vải Spandex được kiểm tra và phân loại
Phân tích ưu nhược điểm của vải Spandex
Vải Spandex có nhiều đặc tính nổi trội, mang lại cảm giác thoải mái. Tuy nhiên, nó cũng có ưu và nhược điểm:
Ưu điểm của vải Spandex
Vải Spandex sở hữu nhiều ưu điểm vượt trội so với các loại vải khác, cụ thể như:
- Khả năng đàn hồi vượt trội: Spandex có thể kéo dài từ 5-8 lần so với kích thước ban đầu mà vẫn duy trì tính năng và không bị biến dạng. Nó được sử dụng rộng rãi trong các loại trang phục cần co giãn như quần áo thể thao, đồ bơi, và quần áo tập luyện.
- Không bị nhăn: Spandex có khả năng chống nhăn vượt trội. Quần áo làm từ spandex luôn giữ được vẻ ngoài thẩm mỹ không bị nhăn nhúm sau khi giặt hoặc gấp.
- Độ bền cao: Spandex có độ bền vượt trội. Dù trải qua nhiều lần giặt, Spandex vẫn không bị xù lông, bai dão hay mất đi tính co giãn.
- Khả năng chống nước: Spandex là lựa chọn lý tưởng cho đồ bơi vì khả năng chống nước. Chất liệu này giúp trang phục không bị bám dính khi tiếp xúc với nước, đồng thời nhanh khô.
- Không gây kích ứng: Spandex rất thân thiện với da, phù hợp cho cả những người có làn da nhạy cảm.
- Chống tĩnh điện: Spandex có khả năng chống tĩnh điện, loại bỏ cảm giác khó chịu khi mặc quần áo trong thời tiết khô hoặc khi có ma sát.
Nhược điểm của vải Spandex
Mặc dù có nhiều tính năng hữu ích nhưng vải Spandex cũng có vài nhược điểm:
- Khả năng thấm hút kém: Spandex khó thấm hút, cần được ngâm trong một khoảng thời gian để nước thấm sâu vào từng sợi vải. Nó cũng khó thấm hút mồ hôi, gây bí bách khó chịu.
- Bị hao mòn khi tiếp xúc với chất tẩy: Spandex rất nhạy cảm với các chất tẩy rửa có tính kiềm và pH cao. Khi tiếp xúc với các hóa chất này, cấu trúc của sợi spandex có thể bị phá vỡ, dẫn đến vải bị bai dão, mất đi tính đàn hồi và nhanh chóng hư hỏng.
Mua ngay
Áo thun Cotton Care & Share in Fire Signs
199.000đ
159.000đ
3 loại vải Spandex phổ biến nhất hiện nay
Để cải thiện nhược điểm, Spandex thường được pha trộn với các loại sợi vải khác. Một số loại vải phổ biến:
Vải spandex pha cotton
Kết hợp với sợi cotton, vải spandex cải thiện khả năng thấm hút mồ hôi, khắc phục cảm giác bí bách. Vải cotton spandex được ưa chuộng trong sản xuất trang phục cần độ thoải mái và co giãn cao, đặc biệt là đồ thể thao.
Vải Spandex pha cotton vừa thấm hút tốt vừa thoải mái khi mặc
Áo in Cotton Compact CARE SHARE In Lụa VỤN ART III - [Chung tay xây nhà mới]
Áo thun Cotton Care & Share in Fire Signs
299.000đ
239.000đ
199.000đ
159.000đ
Vải spandex pha polyester
Tỷ lệ spandex ảnh hưởng đến độ co giãn. Kết hợp với polyester cải thiện khả năng thoáng khí và độ bền, giúp quần áo nhanh khô.
Sợi vải Spandex pha Polyester thấm hút tốt hơn
Vải spandex pha len
Kết hợp với len tăng cường khả năng giữ nhiệt, độ bền, khả năng chống rách và chống mài mòn.
Tăng độ giữ ấm khi pha sợi len cùng sợi Spandex
Ứng dụng của vải Spandex
Spandex được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực:
Trang phục thể thao, ngoài trời
Spandex được dùng để sản xuất quần áo thể thao, đồ bơi, đồ lót, đồ tắm, quần trượt tuyết, và skinny jeans.
Dùng trang phục thể thao vải Spandex thoải mái năng động
Trang phục chuyên dụng cho vận động viên
Spandex là lựa chọn lý tưởng cho quần bó sát, trang phục cho vận động viên đạp xe, chèo thuyền.
Trang phục của vận động viên chuyên nghiệp thường sử dụng vải Spandex pha
Set Thể Thao Active Premium 3in1
586.000đ
449.000đ
Sản phẩm hỗ trợ sức khỏe và thời trang đặc biệt
Spandex còn được dùng trong niềng răng, găng tay y tế, gối vi sinh, thắt lưng khiêu vũ, dây đai áo ngực, vỏ bọc ghế, và chăn ga gối.
Vải Spandex được ứng dụng trong nhiều sản phẩm, lĩnh vực
Cách vệ sinh, bảo quản đồ bằng vải Spandex
Để bảo vệ tính năng của trang phục làm từ vải Spandex:
Giặt bằng tay
Giặt đồ spandex bằng tay với nước ấm, sử dụng chất giặt nhẹ, tránh đổ trực tiếp chất tẩy rửa lên bề mặt vải.
Vải Spandex dễ dàng tẩy sạch khi giặt tay
Không vắt mạnh
Không vắt mạnh, chỉ cần nhẹ nhàng bóp nước ra khỏi quần áo sau khi giặt.
Vắt mạnh khi giặt sẽ làm biến chất vải Spandex
Không sử dụng máy sấy
Phơi đồ ở nơi thoáng mát, tránh phơi trực tiếp dưới ánh nắng mặt trời.
Quần áo vải Spandex dễ biến dạng khi sấy ở nhiệt độ cao
Hạn chế là ủi
Hạn chế là ủi, nếu cần thiết, hãy là nhanh với nhiệt độ thấp và tốt nhất là là ở mặt trái của vải.
Ủi ở nhiệt độ quá cao sẽ làm hỏng quần áo từ vải Spandex
Đối với đồ bơi
Giặt đồ bơi bằng nước lạnh và ngâm trước khoảng 30 phút để làm sạch hóa chất như clo hoặc muối biển.
Spandex là loại vải được ưa chuộng khi sản xuất đồ bơi
Lưu ý khi mua quần áo bằng vải Spandex
Tuy nhiên không phải trang phục nào làm từ vải Spandex cũng phù hợp, cần lưu ý:
Phù hợp cho trang phục thể thao, hoạt động ngoài trời
Spandex cung cấp khả năng hỗ trợ bổ sung, ôm sát cơ thể, tăng sự thoải mái khi vận động. Sau vận động, chất vải sẽ khôi phục lại hình dạng ban đầu.
Lựa chọn thích hợp cho hoạt động ngoài trời
Không nên chọn vải Spandex 100%
Vải Spandex 100% rất đắt. Người ta thường pha trộn với các loại vải khác để giảm chi phí và tăng thêm tính năng.
Lựa chọn size quần áo phù hợp
Cần lưu ý về size, không nên lựa chọn size rộng hơn cơ thể, đặc biệt là các sản phẩm đồ lót.
Không nên chọn quần áo size lớn hơn hoặc nhỏ hơn cơ thể
Hi vọng bài viết giúp bạn hiểu rõ hơn về vải Spandex và lựa chọn trang phục phù hợp.
Theo dõi Chuyên mục Chất liệu may mặc để có thêm kiến thức hữu ích về ngành hàng thời trang!