Quần áo tái chế, quần áo second hand, 2hand… là những khái niệm được rất nhiều người biết đến. Nhưng thời gian gần đây, chúng ta còn được nghe thêm một khái niệm khác: deadstock. Deadstock là gì? Tại sao Deadstock lại trở thành xu hướng? Để Coolmate giải đáp giúp bạn những câu hỏi về xu hướng thời trang này trong bài viết dưới đây nhé! Giờ thì cùng tìm hiểu thôi nào!
1. Khái niệm Deadstock
Nếu bạn đã từng nghe đến thời trang tuần hoàn xuất hiện từ năm 2014 gắn với xu hướng thời trang bền vững chưa? Thời trang tuần hoàn chính là việc sử dụng lại (tái sử dụng) những sản phẩm cũ trong một thời gian dài nhằm giảm bớt lượng chất thải ra môi trường. Việc làm này không chỉ góp một phần để bảo vệ môi trường mà còn giúp chúng ta tiết kiệm khá nhiều chi phí cho việc mua sắm hàng ngày.
Khái niệm Deadstock mà chúng tôi chia sẻ trong bài viết ngày hôm nay cũng là một phần trong xu hướng thời trang bền vững đó. Giờ thì cùng tìm hiểu chi tiết về khái niệm và nguồn gốc phát triển của xu hướng này nhé!
1.1. Deadstock là gì?
Deadstock là những mét vải đầu cuối
Hiểu một cách đơn thuần, deadstock là những vải ở đầu hoặc cuối của một cuộn/cây vải lớn hoặc những cuộn vải hạng B của các nhà máy, khu công nghiệp sản xuất quần áo. Ngoài ra, deadstock còn được hiểu là những hàng hóa tồn đọng của các cửa hàng bán lẻ, được xả kho theo cân hoặc bị bỏ tại bãi rác.
1.2. Nguồn gốc phát triển của Deadstock
Có lẽ có thể nói sự phát triển của deadstock chính là từ những nhà thiết kế thời trang ở giai đoạn mới khởi nghiệp. Có lẽ có thể nói sự phát triển của deadstock chính là từ những nhà thiết kế thời trang ở giai đoạn mới khởi nghiệp. Khi bắt đầu sự nghiệp của mình, việc thử nghiệm là điều bắt buộc. Sẽ chẳng ai muốn bỏ ra một chi phí quá lớn để thử nghiệm cho các thiết kế đầu tay khi chưa chắc chắn nhận được sự đón nhận của mọi người. Và cũng chính lúc này, vải deadstock chính là "vị cứu tinh" với những người muốn bắt đầu sự nghiệp với ngành thiết kế thời trang.
Kể từ khi mà hướng đi này trở thành kim chỉ nam cho các kế hoạch kinh doanh của những thương hiệu trẻ thì vải cũ và những mẫu quần áo không được tiêu thụ sẽ cùng nhau trải qua quá trình tái chế. Người ta đặt cho quy trình này cái tên recycling hoặc upcycling hoặc cả 2 tên gọi đó.
Với recycle, những mét vải đầu cuối sẽ được thu gom, tách và phân loại để trở thành nguồn nguyên liệu thô mới. Quá trình này được gọi là downcycling bởi làm giảm giá trị sản phẩm, trong khi upcycling lại là quá trình làm tăng giá trị của sản phẩm, có khi là gấp đôi hoặc gấp nhiều lần.
Dù là vải thừa nhưng lại được tận dụng triệt để
Đây thực chất không phải là điều mới mẻ, bởi đã có nhiều người vận hành thành công cách sử dụng vải này, thậm chí nhân rộng để trở thành thương hiệu được nhiều người biết đến trên toàn thế giới. Nổi bật trong số đó có lẽ phải kể đến Martin Margiela - người xây dựng nên thương hiệu Maison Margiela với nền tảng tái sử dụng nguyên liệu cũ. Ông đã cùng với nhân viên tiến hành thu mua những món đồ vintage và sáng tạo để cho ra những thử nghiệm lạ lùng. Từ đó, ông đã tạo ra áo da làm từ đoạn vải của găng tay cũ, áo jacket từ vải lụa của những bộ kimono Nhật...
Đến năm 2014, người kế thừa của Martin Margiela là John Galliano đã tiếp nối việc sáng tạo đó và tiếp tục thổi hồn cho những miếng vải mới được xuất hiện với diện mạo mới. Nhờ sự kết hợp độc đáo giữa da thuần chay làm từ lá khoai môn với những mảnh vải da thừa, ông đã giúp những món đồ tưởng chừng phải bỏ đi trở thành sản phẩm được yêu thích.
2. Lý do Deadstock trở thành xu hướng
Như đã nói ở trên, deadstock vốn trở thành một xu hướng đều có nguyên do cả. Vậy lý do gì khiến cho deadstock ngày càng trở nên phổ biến hơn? Xem vài lý do được bật mí dưới đây nhé!
2.1. Tận dụng nguồn nguyên liệu tái chế
Nếu không được tận dụng, deadstock bị loại bỏ ra thùng rác, trở thành loại rác cần khá nhiều công sức cũng như thời gian để xử lý. Nghĩa là, vải deadstock đã qua quá trình dùng hóa chất để sản xuất, nay lại cần thêm hóa chất để tiêu hủy. Nhưng khi được tái chế thành những sản phẩm mới, thì loại vải này đã bớt đi một phần việc sử dụng hóa chất để tiêu hủy.
2.2. Tiết kiệm chi phí
Không chỉ góp công sức vào việc bảo vệ môi trường, tận dụng vải deadstock còn giúp các nhà thiết kế tiết kiệm nguồn chi phí của mình trong quá trình sản xuất.
Tạo thành sản phẩm độc đáo với mức chi phí thấp
2.3. Bảo vệ môi trường
Tái chế chính là cách giúp nhà sản xuất không cần tạo ra vải mới. Quá trình sản xuất vải cũng cần sử dụng lượng hóa chất không hề nhỏ. Nhưng khi các nhà thiết kế tận dụng vải deadstock, lượng khí cacbon khi sản xuất vải cũng giảm đi đồng thời góp phần lớn vào việc bảo vệ môi trường.
Áo Thun Nam Boxy 84RISING Nhoè
2.4. Tạo nên những sản phẩm độc đáo
Các đoạn vải đầu cuối không có quá nhiều diện tích, nên việc chắp vá trong các sản phẩm dùng vải deadstock là điều dễ hiểu. Cũng vì điều đó, họa tiết trên sản phẩm cũng sẽ rất độc đáo, tạo nên sự khác biệt cho sản phẩm và sức hút riêng cho các thương hiệu với những dòng sản phẩm làm từ deadstock.
3. 4 thương hiệu đi đầu trong việc sử dụng vải deadstock
3.1. Christy Dawn
Là thương hiệu hướng đến thời trang bền vững ngay từ những ngày đầu ra mắt, Christy Dawn thường được biết đến với việc đề cao tiêu chí tôn vinh sản xuất sản phẩm thân thiện với môi trường. Họ thường xuyên dùng vải cotton, vải deadstock để tạo ra sản phẩm thân thiện.
3.2. Tonlé
Với tiêu chí Zero Waste - không rác thải, Tonlé sử dụng vải deadstock trong mọi bộ sưu tập của mình. Những mét vải đầu cuối được họ nhập từ Cambodia, Phnom Penh. Đặc biệt hơn là, mọi đoạn vải thừa của công ty sản xuất khác đều được Tonlé tận dụng một cách triệt để dù chúng nhỏ đến đâu. Chính điều này đã tạo nên sự độc đáo trong các sản phẩm thuộc bộ sưu tập của họ. Tonlé sử dụng khả năng sáng tạo của mình để kết nối chúng hoặc khâu thành sợi dệt thủ công để đan thành những mảnh vải với họa tiết rất hay ho.
Nhiều nhà thiết kế nắm bắt xu hướng đã tận dụng vải deadstock
3.3. Mandu Trap
Đây là một thương hiệu nổi tiếng trong làng thời trang bền vững của Đức. Mandu Trap thường hay dùng các loại vải hữu cơ, vải deadstock và cả vải tencel trong các bộ sưu tập của mình. Mới mẻ, độc đáo và thu hút, những gì Mandu Trap đưa vào thị trường may mặc dường như đang lên án những thương hiệu sản xuất thời trang nhanh và đại trà khác trên toàn thế giới.
3.4. Lois Hazel
Thương hiệu hướng đến thời trang nữ nhưng cũng không quên tiêu chí thân thiện với môi trường ở phân khúc bình dân. Sản phẩm của Lois Hazel thường được sản xuất từ nhựa tải chế, vải cotton hữu cơ và vải deadstock có chứng nhận của GOTS.
4. Một vài câu hỏi thường gặp về Deadstock
4.1. Dùng vải thừa liệu có thực sự xanh?
Theo lý thuyết, tái sử dụng những mét vải thừa là cách để bảo vệ môi trường. Nhưng trong trường hợp khác, chúng ta lại không hề chắc chắn về nguồn gốc của vải deadstock. Vốn dĩ, không hề có nhãn hiệu trên vải nên không thể xác định được xuất xứ, nguyên liệu, nguồn gốc của chúng.
Sản phẩm từ vải deadstock có họa tiết độc đáo
Từ đó việc xác định về chất lượng hay đặc tính của vải cũng khó xác định hơn. Do đó, dùng vải deadstock là phương án tối ưu khoảng 40-50% để bảo vệ môi trường chứ không phải 100% như những gì vẫn được nói đến. Tuy nhiên, đây cũng là tín hiệu đáng mừng cho thấy con người đã quan tâm nhiều hơn đến việc tiết kiệm chi phí và bảo vệ môi trường.
Quần Jeans Nam Copper Denim Straight
4.2. Có chất liệu nào thân thiện với môi trường hơn deadstock?
Nếu deadstock được đánh giá là thân thiện với môi trường bởi chúng được tái sử dụng để trở thành sản phẩm mới, thì cũng có vài loại vải khác cũng được đánh giá là thân thiện từ quy trình sản xuất đến nguyên liệu. Tiêu biểu có lẽ chính là lyocell/tencel, những loại vải hữu cơ, vải tái chế từ bã thực phẩm, với bamboo có nguyên liệu từ thiên nhiên cùng quy trình sản xuất hạn chế hóa chất... Trong bối cảnh trái đất đang ngày càng nóng lên, việc sử dụng các loại vải này ngày càng được quan tâm hơn.
5. Bất cập từ vải deadstock
Mang nhiều ưu điểm là vậy, nhưng vải deadstock cũng có mặt hạn chế mà đôi khi xuất phát từ các nhà máy sản xuất vải.
+ Nhờ sự thịnh hành của vải deadstock mà nhiều nhà sản xuất đã lợi dụng để trục lợi từ việc đó. Quá trình sản xuất có thể là một phần nguyên nhân gây ảnh hưởng đến môi trường chứ không hề bảo vệ môi trường.
+ Vải không có nhãn mác, thương hiệu, nguồn gốc xuất xứ nên khó chứng minh tính minh bạch. Cả những nhà thiết kế lẫn người sử dụng đều cần sự tin tưởng lẫn nhau khi quyết định sử dụng sản phẩm được làm từ vải deadstock.
+ Sử dụng hóa chất, thuốc nhuộm vô tội vạ nhằm tạo ra các loại vải deadstock đa dạng màu sắc, họa tiết sẽ khiến môi trường sống bị ảnh hưởng khá nhiều. Vì thế mà có thể nói rằng nếu không được tính toán cẩn thận thì vải deadstock sẽ nhận được cái nhìn không tốt từ khách hàng.
Lời kết
Hi vọng những nội dung về vải deadstock trong bài viết đã cung cấp cho bạn thông tin đầy đủ về loại vải này. Cũng đừng quên ghé Coolblog để tìm hiểu thêm các loại vải, những xu hướng thời trang và sản phẩm thịnh hành của Coolmate bạn nhé!
